Odpady komunalne od mieszkańców Warszawy obsługiwanych przez MPO będą terminowo odbierane i zagospodarowywane niezależnie od nieostatecznej (nieprawomocnej) decyzji Marszałka Województwa Mazowieckiego odmawiającej pozwolenia zintegrowanego dla instalacji MBP w Radiowie. Bez względu na to, czy instalacja MBP w Radiowie zostanie zamknięta czy będzie funkcjonowała - Warszawiacy nie odczują skutków zaistniałej sytuacji.
Instalacja MBP w Radiowie nie zagraża środowisku oraz zdrowiu i życiu ludzi. Spełnia wymogi przepisów prawa. Powinna otrzymać pozwolenie zintegrowane.
MPO respektuje decyzje organów administracji publicznej. Jednocześnie będzie korzystało z prawa do skontrolowania tych decyzji przez organy II instancji oraz przez sądy administracyjne.
MPO przygotowało alternatywne rozwiązania w razie wcześniejszego zamknięcia instalacji MBP w Radiowie.
Instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych (MBP) eksploatowana przez Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. w warszawskim Radiowie przy ul. Kampinoskiej 1 nie zagraża środowisku oraz zdrowiu i życiu ludzi. Stwierdziły to jednoznacznie organy Inspekcji Ochrony Środowiska w decyzjach:
- z dnia 29.01.2016 r. wydanej przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska (MWIOŚ),
- z dnia 23.06.2016 r. wydanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ).
Podkreślenia wymagają najistotniejsze fragmenty przytoczonych decyzji:
decyzja MWIOŚ:
-„…MWIOŚ stwierdza, że zgromadzone w sprawie dowody nie potwierdziły istnienia zagrożenia dla środowiska, które należałoby zaklasyfikować jako pogarszające stan środowiska w znacznych rozmiarach…;
- „…ponadto, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny zaznaczył, że informacje przekazywane przez mieszkańców oraz dane z wywiadu jaki został przeprowadzony w terenie, w tym odpowiedzi na zapytania kierowane do osób zgłaszających problemy zdrowotne, nie dostarczyły wiarygodnych dowodów potwierdzających występowanie zagrożenia dla zdrowia publicznego…”
decyzja GIOŚ:
- „…W ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska decyzja została wydana prawidłowo i zgodnie zobowiązującymi przepisami. Mazowiecki WIOŚ dokonał wszechstronnego wyjaśnienia, czy funkcjonowanie instalacji eksploatowanych przez MPO pogarsza stan środowiska w znacznych rozmiarach lub zagraża życiu lub zdrowiu ludzi. Poczynione przez Mazowiecki WIOŚ ustalenia nie potwierdziły, aby działalność MPO pogarszała stan środowiska w znacznych rozmiarach. Ustalenia te w ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska nie budzą żadnych wątpliwości. …”;
- „…Podkreślić ponadto należy, że Stowarzyszenie wskazało na skutki działalności MPO w postaci licznych dolegliwości zdrowotnych mieszkańców, nie potwierdzając w żaden sposób tych informacji (np. zaświadczeniami lekarskimi o stanie zdrowia mieszkańców), stosując przy tym ogólnikowe stwierdzenia takie jak: „powszechnie wiadomo", które nie sposób traktować jako dowód w sprawie. Fakt występowania jakichkolwiek schorzeń i dolegliwości zdrowotnych nie oznacza jeszcze, że spowodowane zostały one działalnością MPO…”;
- „…Wskazać również należy, że w ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, wykonane pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Andrzeja Kuliga opracowanie „Ocena oddziaływania zapachowego instalacji mechaniczno - biologicznego przetwarzania odpadów i składowiska odpadów w Radiowie" nie wskazuje, aby powietrze poza terenem MPO pod względem mikrobiologicznym stanowiło bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia ludzi przebywających w jego otoczeniu. Powyższe potwierdzone zostało przeprowadzonymi badaniami mikrobiologicznymi jakości powietrza. W związku z powyższym uznać należy, że ww. dowód w sprawie nie potwierdza, aby przedmiotowa instalacja zagrażała życiu lub zdrowiu mieszkańców…”;
- „…Wątpliwości budzą stwierdzenia biegłego - lekarza medycyny, dotyczące podjęcia radykalnych działań wobec MPO, tylko w związku z występowaniem uciążliwości zapachowej przy jednoczesnym stwierdzeniu, że uciążliwość zapachowa jedynie może wpływać negatywnie na stan zdrowia mieszkańców. Wskazać ponadto należy, że powyższe stwierdzenia są nieuprawnione, biorąc pod uwagę zakres merytoryczny w jakim biegły został powołany, jak i fakt posiadanego przez niego wykształcenia. W ocenie Głównego Inspektora Ochrony Środowiska lekarz nie posiada kompetencji do wskazywania działań, jakie powinny zostać podjęte przez organy ochrony środowiska, tym samym żadne stwierdzenia w powyższym zakresie nie są wiążące w niniejszej sprawie…”
Postępowanie administracyjne w przedmiotowej sprawie prowadzone było na wniosek Prokuratora i pod jego nadzorem.
Zgodnie z uchwałą Sejmiku Województwa Mazowieckiego nr 210/16 z 19 grudnia 2016 r. w sprawie wykonania Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami dla województwa mazowieckiego 2022, instalacja MBP w Radiowie jest wskazana jako instalacja zastępcza do przetwarzania odpadów komunalnych (IZ) dla obsługi centralnego regionu gospodarki odpadami komunalnymi. W uchwale tej pozostałe instalacje posiadające dotychczas status RIPOK zostały również wskazane jako instalacje zastępcze (z wyjątkiem spalarni na Targówku) z powodu braku ostatecznych decyzji zezwalających na przetwarzanie odpadów.
Zgodnie z uchwalonym Planem gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego 2022 (uchwała nr 209/16 z dnia 19 grudnia 2016 r.) na stronie 130 wskazano, że pomimo wydania decyzji w sprawie wstrzymania, instalacja MPO Sp. z o.o. jest niezbędna dla zapewnienia ciągłości przetwarzania odpadów.
MPO złożyło wniosek do Marszałka Województwa Mazowieckiego (UMWM) w sprawie pozwolenia zintegrowanego dla instalacji MBP na Radiowie 23 miesiące temu w dniu 5.01. 2015 r. (na okres do 31 grudnia 2018 r.) i w toku postępowania administracyjnego spełniło wszystkie żądania Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego (UMWM) zgłaszane w 2015 r.
MPO złożyło w dniu 11.08.2016 r. zażalenie do MŚ, a 12.08.2016 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Warszawie na przewlekłe prowadzenie postępowania administracyjnego przez UMWM w sprawie wydania pozwolenia zintegrowanego. Dnia 23.09.2016 r. MŚ stwierdził przewlekłość postępowania UMWM i wskazał na szereg nieprawidłowości proceduralnych UMWM. Jednocześnie MŚ zobowiązał MWM do wydania decyzji administracyjnej w sprawie pozwolenia zintegrowanego w ciągu 2 miesięcy. WSA w dniu 6.12.2016 r. stwierdził przewlekłość postępowania w sprawie udzielania pozwolenia zintegrowanego oraz uznał, że przewlekłość miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
Ostatecznego pozwolenia zintegrowanego nie posiada żadna instalacja MBP (w tym instalacje należące do podmiotów konkurujących z MPO) w regionie centralnym (Warszawa oraz otaczające ją 58 gmin). Jednak GIOŚ tylko wobec MPO wszczął z urzędu postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności postanowienia MWIOŚ, zawieszającego postępowanie o wstrzymaniu użytkowania instalacji eksploatowanej bez wymaganego pozwolenia zintegrowanego do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego czyli rozpatrzenia wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego przez UMWM. W dniu 28.10.2016 r. MPO złożyło skargę do MŚ na GIOŚ dot. nierównego traktowania przez GIOŚ pomiotów prowadzących instalacje MBP oraz podejmowanie działań dyskryminujących w stosunku do MPO. Wobec braku odniesienia się do istoty skargi oraz naruszenia Kpa, MPO w dniu 1.12.2016 r. złożyło skargę w tej sprawie do Prezesa Rady Ministrów jako organu nadzoru nad Ministrem Środowiska.
W dniu 27.10.2016 r. Spółka otrzymała decyzję z dnia 24.10.2016 r. wstrzymującą użytkowanie instalacji MBP w Radiowie z dniem 31.12.2016 r. z powodu braku pozwolenia zintegrowanego. W dniu 28.10.2016 r. MPO złożyło skargę do WSA (za pośrednictwem GIOŚ) na decyzję o zamknięciu MBP w Radiowie wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania tej decyzji. Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji został skierowany zarówno do GIOŚ jak i do WSA. GIOŚ postanowieniem z dnia 8.11.2016 r. odmówił wstrzymanie wykonania tej decyzji. W dniu 24.11.2016 r. MPO złożyło wniosek do WSA o pilne rozpatrzenie wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji GIOŚ nakazującej zamknięcie instalacji MBP w Radiowie z dniem 31.12.2016 r. – z uwagi na okoliczności – nie później niż w grudniu 2016 r.
W dniu 5.12.2016 r. WSA wstrzymał wykonanie decyzji o wtrzymaniu użytkowania instalacji MBP w Radiowie.
Dnia 2 grudnia 2016 r. decyzją z dnia 28 listopada 2016 r. Marszałek Województwa Mazowieckiego odmówił udzielenia pozwolenia zintegrowanego dla instalacji MBP w Radiowie. Z uzasadnienia odmownej decyzji UMWM wynika, że urząd w ogóle nie wziął pod uwagę merytorycznych i prawnych argumentów Spółki. Decyzja jest nieostateczna. Od tej decyzji MPO złożyło 13 grudnia 2016 r. odwołanie do MŚ, a w razie potrzeby złoży skargę do WSA.
MPO opracowało możliwe scenariusze rozwiązań na wypadek, gdyby instalacja MBP w Radiowie musiała być definitywnie i całkowicie zamknięta. Strumień odpadów zostanie – zgodnie z ustawą Prawo zamówień publicznych – przekierowany do innych instalacji.
MPO dotrzymując słowa zaprzestanie eksploatacji składowiska odpadów Radiowo z dniem 31 grudnia 2016 r. Decyzją z dnia 20 grudnia 2016 r. Marszałek Województwa Mazowieckiego wyraził zgodę na zamknięcie składowiska. Po 1 stycznia 2017 r. na składowisko trafiać będą wyłącznie odpady ziemi i gruzu oraz środek poprawiający właściwości gleby celem zakończenia procesu rekultywacji (wykonanie okrywy rekultywacyjnej i obsianie trawą). Pozostałości z procesów mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów od 1 stycznia 2017 r. zostaną skierowane na inne składowisko w regionie centralnym posiadające status RIPOK.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie przychylił się do wniosku Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m. st. Warszawie (MPO) i postanowił wstrzymać wykonanie zaskarżonej przez Spółkę decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ) w przedmiocie wstrzymania użytkowania instalacji MBP w Radiowie.
Skargę na decyzję GIOŚ wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, MPO złożyło do WSA 28 października 2016 r. Postanowienie WSA z 5 grudnia br. oznacza, że instalacja w Radiowie będzie funkcjonowała po 1 stycznia 2017 roku na niezmienionych zasadach, nie krócej niż do czasu rozpatrzenia sprawy przez WSA.
Jednocześnie składowisko w Radiowie, zgodnie z wcześniejszymi deklaracjami MPO, przestanie przyjmować odpady do składowania z dniem 31 grudnia 2016 r.
Odbiór i zagospodarowanie odpadów od mieszkańców Warszawy przebiegać będzie w sposób zgodny z prawem i polityką miasta stołecznego Warszawy przy zachowaniu dotychczasowych standardów.
MPO obsługuje dziś milion Warszawiaków, odbierając odpady z ponad 45 000 punktów i ok. 85 000 pojemników. Przedsiębiorstwo posiada składowisko, instalację MBP oraz kompostownię odpadów zielonych w Radiowie, zakład do termicznego przekształcania odpadów na Targówku Fabrycznym oraz 4 bazy transportowe. Spółka dysponuje flotą około 200 pojazdów w tym 129 dedykowanych odbiorowi odpadów (z czego 33 napędzanych CNG), wyposażonych m. in. w systemy dynamicznego ważenia, lokalizacji i RFID.
Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania sp. z o.o. zaprezentowało wstępne wizualizacje rozbudowywanej instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Inwestycja, której koszt rozbudowy szacowany jest na ok. 1,1 mld zł, zlokalizowana na warszawskim Targówku, będzie największą w Polsce i jedną z najnowocześniejszych instalacji tego typu w Europie, spełniającą surowe wymogi środowiskowe i w pełni bezpieczną dla mieszkańców. Zakończenie rozbudowy planowane jest na rok 2019 r. Nowy zakład przejmie dotychczasowe funkcje instalacji MBP (mechaniczno-biologiczną) na Radiowie, obsługującą Stolicę od ponad 60 lat.
Obiekt będzie składał się z dwóch niezależnych od siebie elementów: instalacji do termicznego unieszkodliwiania odpadów o wydajności ponad 300 tys., ton rocznie oraz nowoczesnej, w pełni automatyzowanej sortowni odpadów selektywnie zebranych o wydajności 30 tys. ton rocznie. Będzie również dostarczał prąd i ciepło Warszawiakom.
Zaprezentowany projekt architektoniczny rozbudowy instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych jest innowacyjny i zakłada, że bryła obiektu wtopi się w lokalny krajobraz Targówka. W koncepcji przewidziano zastosowanie takich rozwiązań jak zielone dachy, transparentne elewacje budynków technologicznych a także półprzeźroczyste osłony elewacji. Dodatkowa atrakcją będzie punkt widokowy zlokalizowany w najwyżej położonym punkcie instalacji. Przez zakład będzie przebiegać ciekawie poprowadzona ścieżka edukacyjna dla osób odwiedzających obiekt. Realizacje projektu zgodna jest jak dotychczas z założeniami i przyjętym harmonogramem. Instalacja jest projektowana przez renomowaną firmę projektową z międzynarodowym doświadczeniem Sweco Consultung.
W październiku br. obiekt został wpisany na listę tzw. Europejskiego Funduszu Inwestycji Strategicznych, co oznacza, że MPO może skorzystać z 560 mln zł w postaci preferencyjnego finansowania.
- Rozbudowa ZUSOK-u na Targówku, to inwestycja o strategicznym znaczeniu dla mieszkańców Warszawy. Rozwiąże ona kwestię zagospodarowania odpadów komunalnych zmieszanych w Warszawie przy zachowaniu wymagań dotyczących redukcji strumienia odpadów kierowanych na składowiska oraz pozwoli na zwiększenie odzysku surowców wtórnych, produkcję energii elektrycznej i cieplnej. Prace budowlane ruszą w 2017 r. Warto podkreślić, że obiekt pod względem technologicznym będzie należał do ścisłej europejskiej czołówki, będąc całkowicie bezpiecznym i neutralnym dla ludzi i środowiska naturalnego. Zainteresowanie finansowaniem jest duże. Mam nadzieję, że w ciągu kilku miesięcy zamkniemy ten proces - powiedziałKrzysztof Bałanda, prezes Zarządu Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st. Warszawie.
Budowie instalacji towarzyszy kampania informacyjno-edukacyjna, dedykowana mieszkańcom Warszawy, w tym przede wszystkim społeczności dzielnic sąsiadujących
z terenem budowy. W ramach realizowanego przedsięwzięcia uruchomiono serwis internetowy www.eko-impuls.pl. Dodatkowo, organizowane będą spotkania z mieszkańcami, stoiska informacyjne, imprezy tematyczne oraz specjalne eko-lekcje w szkołach.
Obiekt będzie działał przez całą dobę i wytwarzał około 200-tu tysięcy MWh ciepła oraz około 100 tysięcy MWh energii elektrycznej każdego roku – powiedział Adam Chwieduk wiceprezes Zarządu MPO. Chcemy za pomocą najnowocześniejszej technologii wspierać Warszawiaków, odbierając od nich odpady i dając im w zamian energię cieplną i elektryczną – dodał.
Zakład Unieszkodliwiania Stałych Odpadów Komunalnych (ZUSOK), zlokalizowany jest przy ul. Zabranieckiej 2 w Warszawie, na terenie dzielnicy Targówek. ZUSOK funkcjonuje od 2001 roku, jako wielofunkcyjna instalacja odzysku, której elementem jest sortownia ręczna o wydajności 30 tys. ton rocznie oraz instalacja termicznego unieszkodliwiania odpadów o wydajności 60 tys. ton w skali roku.
Współpraca stron Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m. st. Warszawie sp. z o.o. ze Stowarzyszeniem Eko-Biegły z siedzibą we Wrocławiu odbywała się na podstawie umów i zakładała przeprowadzenie przez Stowarzyszenie szeregu czynności, obejmujących:
Za wykonanie wszystkich czynności Stowarzyszenie otrzymało wynagrodzenie w łącznej kwocie 139.760,00 zł ( słownie: sto trzydzieści dziewięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt złotych) netto, które należało powiększyć o podatek od towarów i usług – niestanowiący ze swej strony istoty wynagrodzenia zatrzymanego przez Stowarzyszenie; z podatkiem VAT wynagrodzenie wynosiło 171.904,80 zł. Stowarzyszenie wywiązało się z zaciągniętych zobowiązań w sposób należyty i profesjonalny, według najlepszej wiedzy i doświadczenia oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Zadaniem Stowarzyszenia było eksperckie wsparcie MPO w działaniach zmierzających do ograniczenia odorowości. Stowarzyszenie nie było natomiast odpowiedzialne za samo prowadzenie procesu ograniczenia uciążliwości instalacji przetwarzania i jego efekty, zwłaszcza że realizacja przygotowanych koncepcji, w szczególności w zakresie wdrażania instrukcji wewnętrznej kontroli procesów (tzw. dzienniczki) oraz prowadzenie całego przedsięwzięcia, a także mediacji z grupami społecznymi, determinowane było w dużej mierze czynnikami od Stowarzyszenia niezależnymi, w tym także poziomem zaangażowania i współpracy ze strony mieszkańców obszarów dotkniętych oddziaływaniem instalacji.
Z tych względów jakiekolwiek zarzuty pod adresem Stowarzyszenia, są zupełnie bezpodstawne i nie uwzględniają rzeczywistej roli Stowarzyszenia w omawianym przedsięwzięciu. Z uwagi na przedmiot zakontraktowanych usług, zapłata za te usługi uzależniona była od ich prawidłowego wykonania przez Stowarzyszenie w sposób należyty i zgodny z wymogami wiedzy i prawa – co też nastąpiło – nie zaś od tego, czy efekt prac Stowarzyszenia wpłynie korzystnie na wizerunek MPO czy też nie; Stowarzyszenie nie świadczyło na rzecz MPO usług z zakresu public relations – jedynie zaś przedmiotem wzajemnej współpracy było poszukiwanie możliwości rozwiązania uciążliwości powstałych na tle funkcjonowania Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów „Kampinoska”.
Piotr Maćkowiak
